Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT)

Dialektyczna terapia behawioralna, to nurt, który łączy elementy terapii poznawczo - behawioralnej z filozofią dialektyki, praktyką uważności, ćwiczeniami relaksacyjnymi i oddechowymi.

W dialektyce, autorka tego podejścia, Marsha Linechan, połączyła dwie pozornie przeciwstawne filozofie - akceptację i zmianę. Tworząc tym samym przestrzeń, w której uznanie rozmiaru i intensywności cierpienia zwiększa poczucie bezpieczeństwa i otwiera drogę do zmiany. Terapeuci DBT uznają myśli, emocje i zachowania swoich Klientów jako naturalną konsekwencję przeżytych doświadczeń. Zmiana odbywa się przez wykorzystywanie w życiu codziennym nowych umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami i impulsywnymi zachowaniami. Podczas sesji indywidualnych terapeuci, w zależności od potrzeb Klienta, balansują między akceptacją a zmianą, równoważąc obie koncepcje. Bezpieczna relacja terapeutyczna oparta na uprawomocnieniu podtrzymuje motywację. To podejście umożliwia Klientom akceptację swoich doświadczeń zwiększając jednocześnie gotowość do wprowadzania zmian we własnym życiu.

Główne cele i założenia DBT

Dialektyczna równowaga stanowi podstawę na drodze do budowania życia wartego przeżycia. Jest to głównym celem DBT w pracy z osobami doświadczającymi trudności w osiąganiu równowagi psychicznej i poprawie jakości życia. Cel ten jest osiągany przez:

• redukcję zachowań szkodliwych,

• poprawę regulacji emocji przez rozpoznawanie, nazywanie i modyfikowanie intensywnych uczuć,

• rozwijanie umiejętności interpersonalnych w tym skuteczną komunikację, budowanie relacji, stawianie granic,

• zwiększenie tolerancji na stres przez lepsze zarządzanie kryzysem bez uciekania się do destrukcyjnych zachowań

• wzmocnienie uważności w byciu obecnym tu i teraz, bez oceniania

  
  

Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) pierwotnie została opracowana dla osób z zaburzeniem osobowości typu borderline, ale dziś jej zastosowanie jest znacznie szersze i obejmuje wiele trudności emocjonalnych i behawioralnych w tym:

• Samouszkodzenia i próby samobójcze: redukcja zachowań ryzykownych

• Zaburzenia odżywiania

• Depresja i dystymia: regulacja emocji w zaburzeniach nastroju

• Zaburzenia lękowe i PTSD

• Zaburzenie afektywne dwubiegunowe i ADHD: wspomaganie regulacji emocji

• Nadużywanie substancji: DBT jako wsparcie w terapii uzależnień

Struktura i tryby terapii DBT

Terapia Dialektyczno - behawioralna (DBT) to kompleksowe podejście, uwzględniające terapię indywidualną, trening umiejętności, coaching telefoniczny i zespół konsultacyjny. Dodatkową formą wsparcia jest program Family Connection angażujący bliskich w proces leczenia. Każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę w całym procesie.

W terapii indywidualnej, podczas cotygodniowych spotkań uwaga Klienta i Terapeuty koncentruje się na bieżących problemach i hierarchii zachowań do zmiany. Ich głównym celem jest motywowanie Klientów do wprowadzania zmian we własnym życiu z jednoczesną akceptacją ich cierpienia.

Kluczowe umiejętności w DBT

Rozwijane są podczas spotkań grupowych. Uczestnicy treningu umiejętności uczą się nowych zachowań, doskonaląc strategie radzenia sobie z wyzwaniami dnia codziennego. Trening umiejętności składa się z czterech modułów:

* Umiejętności związane z uważnością: pomagają rozwijać spójność przez świadomość wewnętrznego doświadczenia. By lepiej rozumieć własne myśli, emocje i podejmowane decyzje uczestnicy uczą się skupiania uwagi w "tu i teraz". Umiejętności "Co?" są drogą do wejścia w stan "Mądrego Umysłu", a umiejętności "Jak?" odpowiadają na pytanie jak ten cel osiągnąć.

* Umiejętności związane z regulacją emocji: to rozpoznawanie i zmiana reakcji emocjonalnych, po to by lepiej nimi zarządzać. DBT uczy umiejętności, które ułatwiają przeżywanie wszystkich emocji, bez konieczności uciekania się do impulsywnych zachowań.

* Umiejętności interpersonalne: to przede wszystkim asertywność i budowanie bezpiecznych relacji w oparciu o skuteczną komunikację, otwarte wyrażanie swoich potrzeb i pragnień, techniki rozwiązywania konfliktów.

* Radzenie sobie z kryzysem i stresem, to umiejętności zwiększające gotowość do tolerowania trudnych uczuć i rzeczywistości takiej jaka ona jest. Są to strategie, które pozwalają przetrwać sytuacje kryzysowe bez konieczności uciekania się do ryzykownych zachowań.

Coaching telefoniczny jest formą wsparcia klienta, aby mógł poradzić sobie w kryzysie. Realizowany jest przez bezpośredni kontakt telefoniczny lub wymianę wiadomości z terapeutą. Terapeuta motywuje Klienta do zastosowania posiadanych umiejętności ułatwiających przetrwanie kryzysu i do pozostania w procesie zmiany.

Zespół konsultacyjny to cotygodniowe spotkania terapeutów DBT. To czas, w którym terapeuci udzielają sobie wzajemnego wsparcia, doskonalą umiejętności terapeutyczne, chroniąc się tym samym przed wypaleniem zawodowym.

Family Connection (FC) to piąty tryb w terapii DBT. FC jest formą bezpłatnego wsparcia rodzin i partnerów życiowych, którzy często mierzą się z poczuciem bezradności, stresem, lękiem o życie i zdrowie swoich bliskich. Angażowanie bliskich w proces leczenia, zwiększa efektywność terapii, trwałość uzyskanych zmian, ułatwia wzajemne zrozumienie, poprawia komunikację, wprowadza nową jakość we wzajemnej relacji.

W naszym Ośrodku terapię Dialektyczno-Behawioralną prowadzi Justyna Kwaśniak